Honger in de oorlog
In de oorlog 1940-1945 en vooral het laatste oorlogsjaar, toen het zuiden van Nederland al bevrijd was, maar het westen, het noorden en het oosten van het land nog niet, kwamen mensen van het westen naar deze streken om aan eten te komen. Met handkarren en soms met lompen aan kwamen mensen ook naar ons dorp. Men probeerde voedsel mee naar hun huis te nemen, naar hen die men wegens zwakte thuis heeft moeten achterlaten. In de gemeente Avereest, (Balkbrug en Dedemsvaart) kon men deze etenhalers uit het westen aantreffen. Gelukkig konden die mensen bij velen terecht en ook mochten ze vaak mee aanschuiven bij de maaltijd.
De hongerwinter
In die tijd konden de mensen ook terecht bij de coöperatieve maalderij aan de Moerheimstraat. Molenaar Ties probeerde daar zoveel mogelijk mensen te helpen. Op onbaatzuchtige wijze stond hij steeds klaar om te helpen met malen, en, als men de ‘grondstoffen’ voor het malen miste, leverde hij die er vaak meteen maar bij. Hij deed dat vanuit een vanzelfsprekendheid. Hij nam ook de tijd om met de mensen te praten over hun tocht naar hier en de zorgen om aan voedsel te komen. Niet alleen mensen uit het westen van het land, ook plaatsgenoten, waarvan de mannen waren ondergedoken of elders te werk waren gesteld door de Duitse bezetters. Heel vaak lukte het de heer Ties om mensen voort te helpen. En alles voor gewone prijzen. De directeur van de maalderij, de heer Doedens, wist hiervan. Toch werd Ties met zijn manier van werken volkomen door de directeur geaccepteerd. Na de bevrijding in 1945 was aanvankelijk een ieder weer bezig met zijn/haar dagelijkse werk. Maar men was de molenaar van de maalderij niet vergeten. Men zocht naar een gelegenheid om de waardering voor hem te uiten.
De Moerheimstraat met de maalderij als middelpunt.
Huldeblijk
Hiervoor werd zijn verjaardag op 19 febr. 1946 de aangewezen dag. Ties werd toen 44 jaar. Vanuit de Dedemsvaartse samenleving werd een comité gevormd door 6 personen bestaande uit: G.Disselburg, dokter Fock van Coppenaal, L.E.Mokveld, H.B.Peters, P.Schuringa en N.Zwitsers. Het comité stelde een gecallifrafeerde dankbetuiging op en deed tevens een circulaire met een oproep tot deelname aan een inzameling voor een geschenk:
… “Velen die door den Heer Ties uit de nood geholpen zijn, willen gaarne hun erkentelijkheid betuigen”…
“Hulde aan Ties”
Tekst van de dankbetuiging “Wie koren inhoudt dien vloekt het volk, maar zegening zal zijn over het hoofd des verkopers”. Spreuken 11: 26.
“Vriend Ties, In de oorlogsjaren 1940-1945 hebt U koren verkocht, op onbaatzuchtige wijze tallozen uit grote nood gered. U werd daartoe gedreven door Uw naastenliefde, Uw goedheid en Uw plichtsbesef. Gevaren werden daarbij door U geriskeerd. Onderstaanden, vertegenwoordigd door het daartoe gevormde comité, wensen ook een daad te stellen. Zij bieden U op Uw 44ste verjaardag een geschenk aan en hopen door deze bescheiden hulde aan te tonen, dat zij Uw hulp in dankbare herinnering zullen houden. Wij wensen U op deze verjaardag toe, dat de Here God U nog lang mag sparen, met Uw gezin, en dat ons geschenk U dan telkens tastbaar de dank en erkentelijkheid van Uw vele vrienden toont.” Er waren 85 intekenaren.
19 Februari 1946
Enige regels uit een op rijm gezet gedicht:
Beste vriend Ties,
Heden is het uw verjaardag ….
Daar ook wij u leerden kennen
Als een beste vriend in nood
Iemand waar je op kunt bouwen
Al was ook je zorg soms groot
En we weten heel veel menschen
Die hier wonen aan de Reest
Zullen dankbaar steeds gedenken
Wat Ties voor hen is geweest
Toen de vijand kwam en roofde
Alles wat maar eetbaar was
Bleef voor ons slechts suikerbieten
Nuchter kalfsvleesch en.. wat gras
En steeds banger werd de toestand
Ja, vooral ook in de stad
Waar men niets meer om te stoken
En niets meer te eten had
Dichte drommen menschen kwamen
Naar het land, ook naar de Reest
En geen enk’le van die stakkers
Is vergeefsch bij Ties geweest
En de menschen die hier wonen
Aan de Reest en aan de Vaart
Denken ook met dankbaar harte
Wat gij, Ties, voor hen steeds waart
Ties, gij goede vaderlander,
‘Gedenk uw makker in de nood’
Dien zin hebt gij wel goed begrepen
Onze dankbaarheid is groot
……..
Wie koren inhoudt
dien vloekt het volk
maar zegening zal zijn
over het hoofd des verkopers
(Spreuken 11:26)
Gerard H. Varwijk
Henk Jan Krikke
Bronnen
– Hulde aan Ties. Gecalligrafeerde dankbetuiging; namenlijst en gedicht.
– Vaart en Vecht; streekblad voor noord Overijssel. 1e jaarg. febr.1946.
– Met dank aan de familie De Vries-Ties.