Ga naar de inhoud

Onze gemeentenaam.

Toen Avereest in het jaar 1818 een zelfstandige gemeente werd, was het niet zo vreemd dat ze de naam Avereest kreeg. Deze naam was reeds enkele eeuwen oud, al is de schrijfwijze vaak veranderd. Opgemerkt moet worden dat Avereest destijds slechts bestond uit een klein gedeelte van onze huidige gemeente namelijk het tegenwoordige Oud-Avereest. Al in 1217 bezat een klooster in Ruinen bezittingen in Resta en dit klooster kreeg in 1236 van de Bisschop van Utrecht toestemming om in Restina (voorheen Resta) een kerk te stichten. Hiermee zijn we meteen aan de betekenis van de naam Avereest gekomen, want de bezittingen van dit klooster lagen “over de Reest”. Uit dit laatste blijkt dat de schrijfwijze “Avereest” fout is want het moet zijn “Aver(=over)-Reest”, dus met een dubbele “r” in het midden. Deze schrijfwijze zijn we tot op heden slechts één keer tegengekomen en wel in het boek “De voorgeschiedenis van Nederland” van dr. W. Bijvanck. In dit, inmiddels al voor een groot deel achterhaalde, boek schrijft Bijvanck (1946) dat de vondst van klokbekers in eenvoudige graven bij Kerkenbosch, gemeente Zuidwolde, het bewijs leverde dat dit volk, dat rond 1800 jaar voor Christus leefde, via de venen van Averreest hun weg naar het zuiden vonden. De naam Avereest vinden we op oude landkaarten op verschillende manieren geschreven. Jansonius noemt het op zijn kaart van 1634/1640 Overeest. Een onbekende tekenaar uit 1568 spreekt van Ouerneyst. We moeten wel voorzichtig met namen zijn want in het oud-Nederlands werd de “u” en de “v” praktisch gelijk geschreven en de “i” en de “y werden door elkaar gebruikt. Het is dus niet uitgesloten dat er Overneist bedoeld werd en de “i” werd wel gebruikt als verdubbeling van de voorgaande klinker, zodat er dan Overneest zou komen te staan. Alleen de “n” is dan niet te verklaren.

Op een andere kaart ongeveer uit hetzelfde tijdperk lezen we echter Ouerijst.

Op de kaart, die Joh. en Corn. Blau in 1650 tekenden, zien we voor het eerst “Avereest”. Ongeveer honderd jaar later tekent Hattinga weer eens een kaart en nu lezen we Averoost. Nu zijn alle kaarten die we bekeken hebben nagetekend van de originele en dan komen er snel vergissingen. Vooral als men weet dat de “o” en de “e” uit die jaren ook al weer erg veel op elkaar leken.

Op een kaart die G. Coeck in 1743 tekende, zien we weer de naam Avereest en vanaf die tijd wordt de streek ten zuiden van de Reest alzo aangeduid. De namen Dedemsvaart en Balkbrug zijn van zeer recente datum en worden pas in 1811 voor het eerst in oude geschriften gevonden. Oud-Avereest is vermoedelijk de oudste nederzetting in onze omgeving, wat blijkt uit de vondst van enkele klokbekers in 1976. Deze zouden een kleine vier eeuwen oud zijn. Ook den Oosterhuis, den Kaat, den Huizen, den Westerhuis en de Kievitshaar worden al in heel oude geschiedenissen vermeld.

Er gaan soms stemmen op om de gemeente Avereest om te dopen in Dedemsvaart. Gezien de lange historische naam Avereest tegenover de korte van Dedemsvaart is te hopen dat het gemeentebestuur hier nooit toe over zal gaan. Een belangrijk stuk historie zou hiermee immers teloorgaan.

Schrijver n.n.

error: Inhoud is beveiligd! ©HVAvereest