Sigarenzaak aan de Van Haeringenstraat.
Op het landgoed Dalvoorde bij Sluis IV werd in de negentiende eeuw vele jaren tabak geteeld door Jonkheer Mr. G.C. Junius van Hemert. Voor zover bekend was Nicolaas Leijds de eerste in Dedemsvaart, die een sigarenmakerij stichtte. Hij verzocht de gemeente op 18 augustus 1883 om toestemming tot het oprichten van een sigarenfabriek annex woonhuis. Mede met het oog op het feit dat de vervening destijds op een eind liep, aarzelde de gemeente niet om dit initiatief te ondersteunen en al op 5 september 1883 vond de aanbesteding van de te bouwen fabriek plaats.
Groot bouwwerk
Het pand was in die tijd een van de grotere bouwwerken aan de Vaart. Naast de fabriek, die onder de naam N. Leijds & zonen opereerde, runde Nicolaas een fouragehandel. Heel lang heeft Nicolaas Leijds niet van zijn sigarenmakerij kunnen genieten. Hij overleed op 1 juni 1891. Hij was toen zestig jaar oud. De sigarenfabriek werd voortgezet door zijn beide zoons Johannes Pieter en Nicolaas jr. Beiden noemden zich vanaf dat moment fabrikant.
Succesvol
Tal van sigarenmakers verdienden destijds hun brood in de sigarenmakerij van Leijds. Het succes van de onderneming leidde gaandeweg tot meer initiatieven voor het stichten van een eigen sigarenmakerij. Zo vroeg Derk Schotkamp in 1899 de gemeente toestemming tot het oprichten van een sigarenfabriek. Hij heeft waarschijnlijk een kleine onderneming aan huis gehad, onder meer aan de Moerheimstraat.
De broer van Derk, Johannes Schotkamp, vestigde zich in 1919 als fabrikant aan de Kalkwijk. Ondanks dat de grote bloei van de sigarenmakerijen toen al voorbij was, kwamen er nog wel een aantal nieuwe fabrieken bij. Onder andere die van Reinder Kleine. Hij startte in 1921 een sigarenmakerij aan de Nieuwe Weg thans Van Haeringenstraat (foto). Hij heeft die sigarenmakerij tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw voortgezet.
De Eendracht
Een zwager van Kleine, de sigarenmaker Wessels Oppersma, stichtte in 1924 sigarenfabriek ‘De Eendracht’ in de voormalige autogarage van J.J. Moraal aan de Moerheimstraat, ongeveer tegenover de fabriek van Leijds. Omstreeks 1940 kwam deze fabriek in handen van Arend Koster, die de productie enkele jaren later beëindigde.
Dedemsvaartse Courant, 9 september 2016